Cerrahi Destekli Üst Çene Genişletme (SARPE / SARME)

Bazı hastalarda genetik faktörler, büyüme-gelişim bozuklukları, erken diş kayıpları veya çeşitli sendromlar nedeniyle üst çene gelişimi yetersiz olabilir. Üst çene dar olduğunda:

• Alt–üst çene ilişkisi bozulur.

• Üst çene, alt çene kavsini yeterince saramaz.

• Dişlerde orta-şiddetli çapraşıklıklar görülür.

• Alt çene önde ve belirgin görünürken üst çene daha silik bir yüz profili oluşturur.

Bu durum erişkin bireylerde yalnızca ortodontik apareylerle düzeltilemez; kemik gelişimi tamamlandığı için cerrahi destek gerekir. Bu cerrahi yönteme SARPE (Surgically Assisted Rapid Palatal Expansion) veya SARME (Surgically Assisted Rapid Maxillary Expansion) adı verilir.

Normal ve ideal bir ağız yapısında, hasta dişlerini kapatıp çenelerini ısırma pozisyonuna getirdiğinde üst çene dişlerinin tamamen alt çene dişlerini sarması beklenir.

Üst Çene Neden Genişletilir?

İdeal bir ağız yapısında, çeneler kapanış pozisyonuna getirildiğinde üst dişler alt dişleri tamamen sarmalıdır. Bunun için üst çenenin alt çeneden daha geniş olması gerekir.

Üst çene darlığına neden olabilecek faktörler:

• Genetik özellikler

• Süt dişlerinin erken çekilmesi

• Parmak emme / ağız solunumu gibi alışkanlıklar

• Erken yaşta diş kayıpları

• Büyüme-gelişim bozuklukları ve bazı sendromlar

Darlık ortadan kaldırılmadığında ortodontik tedavi tek başına yeterli olmaz ve dişlerin ideal konumlara getirilmesi mümkün olmaz.

Hangi Hastalarda Cerrahi Destek Gerekir?

1. Ergenlik dönemindeki hafif–orta darlıklar

Bu dönemde üst çene sütürleri hâlâ esnetilebilir durumdadır. Bu nedenle yalnızca ağız içi genişletici apareylerle istenilen genişleme sağlanabilir.

2. Erişkin dönem ve şiddetli darlıklar

Erişkinlerde çene kemikleri artık birbirine kaynamış ve genişlemeye direnç gösterir. Bu durumda:

• Üst çenenin orta hattında ve yan bölgelerinde genişlemeye engel olan direnç merkezleri

• Cerrahi olarak zayıflatılır.

Bu işlem sonrasında hastaya takılan genişletici aparey ile çene kontrollü şekilde genişletilir.

SARPE / SARME Nasıl Uygulanır?

Cerrahi adımlar:

1. Üst çenede genişlemeyi engelleyen direnç bölgeleri özel kesilerle zayıflatılır.

2. Ağız içine yerleştirilen genişletici aparey aktif hale getirilir.

3. Aparey belirli aralıklarla açılarak üst çenenin kontrollü şekilde genişlemesi sağlanır.

Cerrahi işlem genellikle:

• Sedasyon veya

• Genel anestezi

altında yapılır. Bu yöntem hasta konforunu artırır ve cerrahın daha kontrollü çalışmasını sağlar.

Cerrahi Sonrası Süreç

• Şişlik ve hafif ağrı beklenen durumlardır.

• Aparey aktivasyonu hekim kontrolünde yapılır.

• Genişleme tamamlandıktan sonra çene yeni konumunda stabilize edilir.

• Ardından ortodontik tedavi ile dişler uygun dizilime getirilir.

SARPE / SARME, erişkin hastalarda üst çene darlığının kalıcı ve fonksiyonel şekilde giderilmesini sağlayan etkili bir yöntemdir.